Pokaż mi, jakich słów używasz, a powiem Ci, kim jesteś

Jeśli myślisz, że w Internecie możesz pozować na kogoś, kim nie jesteś, to bardzo się mylisz! Zdradzi Cię styl pisania — słowa, których używasz. Naukowcy (nie tylko amerykańscy 😛 ) wzięli pod lupę różne teksty i wypowiedzi. Postanowili rozpracować ich potrójne dno – przyjrzeli się częściom mowy, znaczeniu wyrazów, a nawet „natręctwom” językowym. Odkryli, że… Ech, sam zobacz.

Jak rozpoznać neurotyka?

Założę się, że kiedy piszesz, nie zwracasz uwagi na to, jak dobierasz słowa. A szkoda, bo dowiedziałbyś się wiele o sobie.

Tal Arkoni z Uniwersytetu w Teksasie przyjrzał się 694 blogom. Przeanalizował ok. 115 000 słów napisanych na przestrzeni ok. 2 lat (głównie przez panie, średnia wieku – 36 lat). Poprosił też blogerów, by wypełnili specjalne kwestionariusze – chciał poznać ich lepiej i ocenić, jak ich osobowość wpływa na dobór słownictwa.

Stwierdził, co następuje:

• Neurotycy częściej używają słów związanych z negatywnymi emocjami. Click To Tweet
• Ekstrawertycy chętniej sięgają po wyrażenia odnoszące się do pozytywnych emocji, ale też – co ciekawe i zaskakujące nawet dla autora badania – mają tendencję do używania bardziej formalnego języka i dłuższych słów.
• Ludzie skłonni do kompromisów nie przeklinają (na piśmie), a w ich tekstach często pojawiają się słowa związane ze wspólnotą.
• Sumiennym blogerom wszystko kojarzy się z sukcesem (no, przynajmniej często używają słów z nim związanych).

Jak rozpoznać introwertyka?

Introwertycy mają zadatki na świetnych autorów!

Pokazały to badania Camiela Beukebooma i jego zespołu z Uniwersytetu w Amsterdamie. Tym razem naukowcy poprosili 40 pracowników dużej firmy (w tym 19 kobiet, średnia wieku – 34 lata), by opisali na głos 5 zdjęć przedstawiających niejednoznaczne sytuacje społeczne. Zapewnili przy tym uczestników, że nie ma dobrych lub złych odpowiedzi, a czas na pracę z każdym zdjęciem jest nielimitowany.

Trzy dni później uczestnicy wypełnili dodatkowo kwestionariusz osobowości.

Okazało się, że Styl ekstrawertyków można określić jako bardziej swobodny i niewyraźny, a introwertyków – jako ostrożny. Click To Tweet

Konkretniej:

• Osoby ekstrawertyczne opisywały zdjęcia, używając bardziej abstrakcyjnych słów (np. więcej czasowników oznaczających stan, takich jak kochać, i przymiotników). Chętniej też snuły domysły na temat tego, czego nie było widać na fotografiach.
• Im większym introwertykiem był badany, tym bardziej konkretnie się wyrażał – wymieniał liczby, wskazywał ludzi, dbał o precyzję (np. zaznaczał wyjątki).

Jak rozpoznać wrażliwca?

Jeśli długo rozpamiętujesz porażki i trudniej Ci się dźwignąć po życiowych niepowodzeniach, to cóż – słychać/widać to w Twoich wypowiedziach.

Zbadał to Johannes Zimmermann z Uniwersytetu w Kassel. W jego eksperymencie wzięło udział 19 „zdrowych” osób i 99 pacjentów leczonych psychiatrycznie z powodu różnego rodzaju zaburzeń, od lęków po problemy z odżywianiem (wśród wszystkich 118 osób były 103 kobiety).

Badacz zapoznał się z wypełnionymi przez podopiecznych kwestionariuszami i przeanalizował transkrypcje 60–90-minutowych wywiadów klinicznych z każdym z badanych. Czytając zapisy rozmów dotyczących przeszłości, związków i obrazu samego siebie, zwracał uwagę przede wszystkim na… zaimki. Zauważył, że:

• Osoby w depresji i osoby, które nie radzą sobie w relacjach, nadużywają zaimków w 1 os. lp. (ja, mnie, mój itp.) Click To Tweet Ich styl badacz określił jako „inwazyjny”. Uznał, że może on być częścią strategii, która służy przyciągnięciu uwagi innych ludzi.
• Osoby, które nie przeżywają stanów depresyjnych, używają częściej zaimków w 1 os. lm. (my, nas, nasze itp.); są w kontakcie dość oschłe, ale jest to oschłość „funkcjonalna” – dowodzi, że osoby te troszczą się o potrzeby innych, ale nie własnym kosztem. Potrafią o siebie zadbać.

Jak rozpoznać konserwatystę?

Części mowy, które preferujesz, mogą zdradzić nawet… Twoje poglądy polityczne!

O tym, że sympatie polityczne mają wiele wspólnego z tym, czy bardziej cenimy sobie stabilność i bezpieczeństwo, czy nowości, psychologowie wiedzą nie od dziś. Poszli jednak jeszcze dalej. Postanowili sprawdzić, czy te rysy osobowości i powiązane z nimi preferencje polityczne (wielbiciele bezpieczeństwa są konserwatystami, wielbiciele nowości – liberałami) mają jakieś odbicie w języku.

Badania zespołu Aleksandry Cichockiej (polski akcent na Uniwersytecie w Kent) dowiodły, że owszem. A było to tak: najpierw w Polsce i w Libanie przeprowadzono ankiety, które wykazały, że  konserwatyści rozmiłowani są w rzeczownikach. Jeśli mogą coś wyrazić na różne sposoby, to najczęściej wybiorą właśnie tę część mowy, a nie przymiotnik albo czasownik (np. powiedzą raczej, że Magda jest optymistką, jeśli chodzi o sukces jej firmy niż że jest nastawiona optymistycznie).

Żeby potwierdzić swoje spostrzeżenia, zespół pani Cichockiej przeanalizował 101 kluczowych przemówień wygłoszonych przez 13 prezydentów USA, od Roosevelta do Obamy. Co się okazało? Ano to, że w wypowiedziach prezydentów republikańskich królowały rzeczowniki, a w wystąpieniach reprezentantów Partii Demokratów ustępowały one miejsca innym częściom mowy.

Dla naukowców sprawa jest jasna:

• Konserwatyści wolą rzeczowniki, bo sprzyjają one poczuciu stabilności i przewidywalności. Click To Tweet

Jak rozpoznać człowieka sumiennego?

Wiesz, że nawet kompulsywne wtręty językowe mogą coś o Tobie powiedzieć?

Zespół Charlyn Laserny z Teksasu przeanalizował nagrania codziennych rozmów zebrane od setek uczestników wcześniejszych badań przeprowadzonych w latach 2003–2013. Tym razem badacze zwracali uwagę na „wypełniacze” typu yyy oraz kompulsywne wtręty typu wiesz albo to znaczyyyy (ang. you know i I mean; po polsku będą to pewnie także wszelkie prawda?; nie?; tak? Ech, wszystkie znam i biję się w piersi. Choć w kontekście wyników to… no, tak umiarkowanie 😉 ).

Wnioski były następujące:

• Im starsi jesteśmy, tym rzadziej używamy „wypełniaczy”.
• Używanie „wypełniaczy” nie ma związku z osobowością ani z płcią; nieprawdą jest też, że zdradza niepokój. Za to wtręty, takie jak wiesz…
• Wtręty to domena ludzi sumiennych! Badacze tłumaczą to tak: Osoby sumienne są na ogół bardziej zamyślone i świadome siebie i swojego otoczenia, a użycie wtrętów (np. wiesz...) pokazuje, że ich wypowiedzi są bardziej przemyślane. Click To Tweet

***

Można się zgodzić albo nie, ale mi doświadczenie życiowe i wiedza o sobie podpowiadają, że coś w tym jest. A Ty jak sądzisz? Odnajdujesz w przywołanych badaniach jakąś prawdę o sobie lub znajomych?

PS Informacje o eksperymentach i ich wynikach zaczerpnęłam z bloga The British Psychological Society.  Naukowcy, których wymieniam, istnieją naprawdę – ich podobizny i notki biograficzne można znaleźć w Internecie. To tak, żeby nie było… 😛