Odpowiedzi i wyjaśnienia do quizu Czy słowa i zwroty sprawiają Ci kłopoty?
1. Błędu nie ma w zdaniu:
Właściwa forma łacińskiego wyrażenia to: stricte albo sensu stricto.
Zdania z błędami:
- Podzielmy tort na dwie równe połowy.
Połowa to jedna z części o identycznej wielkości, możemy więc mówić najwyżej o równych częściach. Równa połowa to pleonazm (czyli masło maślane).
- Frekwencja dopisała i miał kto dopingować naszą drużynę.
Frekwencja to przeciętna intensywność uczęszczania gdzieś, liczba osób, które przybyły, wzięły udział w czymś. Nie mówimy frekwencja dopisała, tak jak nie możemy powiedzieć liczba dopisała. Poprawne sformułowania to: publiczność dopisała lub odnotowano dużą frekwencję.
2. Błędu NIE ma w zdaniu To nie jest poradnik sensu stricto, ale wiele można się z tej książki nauczyć.
Błędy w pozostałych zdaniach:
- O pisaniu wiem wszystko. Popełniłam nawet książkę na ten temat.
Popełnić to zrobić coś złego. Można popełnić grzech albo przestępstwo, książkę natomiast się pisze.
- Biegał na boso, biegał, aż się przeziębił.
Poprawnie: biegał boso albo biegał na bosaka.
3. Prawidłowa wersja zdania: Aby spełnić oczekiwania naszych klientów, uruchomiliśmy infolinię.
Można spełnić oczekiwania albo sprostać wymaganiom. Ani wymaganiom, ani oczekiwaniom nie można jednak wychodzić naprzeciw — ten modny w tekstach biznesowych zwrot nie jest poprawny.
4. Słowo bynajmniej zostało użyte właściwie w zdaniach:
- To nie jest bynajmniej jego mocna strona.
- — Nie przesadzasz?
— Bynajmniej!
W trzecim zdaniu (Ty bynajmniej zachowuj się dobrze) błąd polega na użyciu wyrazu bynajmniej zamiast przynajmniej.
5. Jeśli ktoś wykorzystuje nadarzające się okazje, to mówimy, że nie zasypia gruszek w popiele.
Dawniej w gorącym popiele, pozostałym po pieczeniu chleba, suszono gruszki. Czasem ktoś zasypiał, pilnując gruszek — stąd właśnie wziął się ten związek wyrazowy.
6. Zdania z błędami:
- Temat dopłat do mieszkań stał się języczkiem uwagi podczas kampanii wyborczej.
Poprawnie: języczek u wagi — frazeologizm nawiązuje do zwykłej wagi do ważenia, która miała metalowy języczek przechylający się na jedną lub drugą stronę.
- Tym komentarzem nacisnął jej na odcisk.
Prawidłowo: nastąpić komuś na odcisk — jest to stały związek wyrazowy.
7. Liczba mnoga rzeczownika jest właściwa w następujących zdaniach:
- Znów te Twoje sztuczki! Potrafisz tylko łapać za słowa.
- Ta książka już od 50 lat przechodzi z rąk do rąk.
To również utarte zwroty i zmienianie w nich czegokolwiek — czy to słowa, czy jego formy — jest błędem.
Inspiracją do testu była książka Łukasza Mackiewicza 497 błędów. Z niej też pochodzą — przytoczone mniej lub bardziej dosłownie — wyjaśnienia.
497 błędów to must have każdego, kto chce poznać najskrytsze tajemnice polszczyzny (nie tylko te ortograficzne!). Z kodem tekstowni można zamówić książkę z darmową przesyłką.
Z pełnym przekonaniem polecamy!
